ΚΟΥΡΔΟΙ ΚΑΙ ΤΖΙΧΑΝΤΙΣΤΕΣ ΟΙ ΚΑΤΑΛΥΤΕΣ ΤΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΟ ΙΡΑΚ

Είναι γεγονός πως η ανακήρυξη Χαλιφάτου από την τρομοκρατική οργάνωση ISIS/ISIL στα εδάφη που ελέγχει στην Συρία και το Ιράκ προκάλεσε αναστάτωση αλλά και έκδηλη αμηχανία στις δυτικές πρωτεύουσες καθώς έναν αιώνα περίπου μετά την χάραξη των συνόρων και την δημιουργία κρατών στην περιοχή από τις νικήτριες δυνάμεις του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, που δυστυχώς δεν είχαν λάβει υπόψη  τους την γεωγραφία αλλά και τις ήδη από την εποχή εκείνη οξυμένες θρησκευτικές, εθνικές και φυλετικές διαφορές είναι η πρώτη φορά που αμφισβητούνται τα σύνορα αλλά και το ευρύτερο status qvo στην περιοχή.

Η τολμηρή αλλά μάλλον κενή διεθνοπολιτικού περιεχομένου κίνηση των Τζιχαντιστών καθώς η αυθαίρετη δημιουργία Ισλαμιστικής <<κρατικής οντότητας>> από αυτούς δεν πρόκειται να τύχει αναγνώρισης από την διεθνή κοινότητα ήρθε να προστεθεί σε μία άλλη εξίσου θεαματική πολεμική ενέργεια την κατάληψη του Κιρκούκ από την <<Πεσμεργκά>> την πολιτοφυλακή του Μασούντ Μπαρζανί προέδρου της αυτόνομης Κουρδικής περιοχής του Βορείου Ιράκ.

Παρότι οι κινήσεις των αντιπάλων στα πεδία των μαχών Κούρδων και Τζιχαντιστών δεν συνδέονται μεταξύ τους, ουσιαστικά συμβάλλουν αμφότερες στην de facto εδαφική διαίρεση του Ιράκ.

Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή οι Κούρδοι του Μπαρζανί ανέλαβαν τον έλεγχο του Κιρκούκ μετά την άτακτη υποχώρηση του ιρακινού στρατού και με μοναδικό σκοπό την ανατροπή κατάληψης της πλούσιας σε κοιτάσματα πετρελαίου περιοχής από τους Σουνίτες-Ισλαμιστές του ISIS/ISIL. Όμως στην πραγματικότητα η ενσωμάτωση του σχεδόν αμιγώς Κουρδικού δημογραφικά Κιρκούκ στο υπό δημιουργία κουρδικό κράτος αποτελεί διαχρονικό στόχο των Κούρδων του Βορείου Ιράκ καθώς η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του θα καταστήσει οικονομικά βιώσιμο το νεαρό κράτος των εφτά εκατομμυρίων κατοίκων.

Μέχρι πρόσφατα η κυβέρνηση των Κούρδων απέκλειε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αυτονόμησης της από το Ιράκ αποφεύγοντας να έρθει σε ρήξη με την κυβέρνηση της Βαγδάτης αλλά και να προκαλέσει γεωπολιτική αναστάτωση που θα την οδηγούσε άμεσα σε σύγκρουση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Τουρκία και τον Ιράν.

Ωστόσο η θεαματική προέλαση του ISIS/ISIL στο Ιρακινό έδαφος ανέτρεψε με δραματικό τρόπο τα δεδομένα οδηγώντας τον Μασούντ Μπαρζανί στην απόφαση να ξεκινήσει προετοιμασίες για την διενέργεια δημοψηφίσματος με το ερώτημα της απόσχισης από το Ιράκ.

Στο εγχείρημα του ο Κούρδος ηγέτης βρίσκει έναν σταθερό και ισχυρό σύμμαχο στο πρόσωπο του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου που επικαλούμενος την κατάρρευση του Ιράκ και την έκρηξη της θρησκευτικής βίας ανακοίνωσε την υποστήριξη του στην de facto ανεξαρτησία του ιρακινού Κουρδιστάν ζητώντας ταυτόχρονα από την διεθνή κοινότητα να στηρίξει την κουρδική προσδοκία για ανεξαρτησία.

Ακόμα και η κυβέρνηση Ερντογάν παρά τις ισχυρές αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας που προέρχονται από τους σκληροπυρηνικούς του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και του κόμματος της εθνικιστικής δράσης εξετάζει το ενδεχόμενο αναγνώρισης του ιρακινού Κουρδιστάν με το οποίο ήδη έχει εμπεδώσει σταθερή οικονομική συνεργασία.

Ακριβώς σ αυτήν την κατεύθυνση κινούνται οι προσπάθειες του Τούρκου πρωθυπουργού για την επίτευξη συμφωνίας με τον φυλακισμένο ηγέτη του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (PKK) Αμπντουλάχ Οτσαλάν κι την κατάθεση νόμου πλαισίου που άρει την απαγόρευση χρήσης της Κουρδικής γλώσσας στην νοτιοανατολική Τουρκία και δίνει περεταίρω δικαιώματα στους Κούρδους.

Παρόλα αυτά το εγχείρημα Μπαρζανί  ελλοχεύει πολλούς κινδύνους καθώς η κυβέρνηση της Βαγδάτης διέκοψε την χρηματοδότηση προς τις αυτόνομες κουρδικές περιοχές. Παράλληλα το ενδεχόμενο οριστικής αυτονόμησης φέρνει σε σύγκρουση τους Κούρδους με το Σιητικό τρίγωνο Ιράν-Ιράκ-Συρίας εξέλιξη που θέτει σε αμφισβήτηση την ασφάλεια, την σταθερότητα ακόμα και την εδαφική ακεραιότητα του νεαρού κράτους.

Αντωνιάδης Βαγγέλης