Ο "ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΜΟΣ" ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΑ ΕΝΑ ΣΥΝΘΗΜΑ

Βρισκόμαστε λίγες μέρες μετά το τέλος της μεγαλύτερης ποδοσφαιρικής διοργάνωσης του πλανήτη, το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου. Πολλά θα μπορούσε κανείς να σχολιάσει, καθώς όλα τα μάτια του πλανήτη ήταν στραμμένα στη Βραζιλία. Θα ήθελα όμως να σταθώ σε μια πρωτοβουλία της FIFA (Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου), στη φάση των προημιτελικών της διοργάνωσης. Αναφέρομαι στην είσοδο των ομάδων, με το γνωστό πλέον σύνθημα ‘’Say No To Racism’’ (Πες όχι στον ρατσισμό).

Φυσικά, δεν είμαι αντίθετος σε κινήσεις που προβάλλουν κοινωνικά μηνύματα. Επιπλέον, πιστεύω στην προσπάθεια ευαισθητοποίησης της κοινωνίας για την πάταξη κάθε τέτοιου αποκρουστικού φαινομένου. Αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση, θεωρώ την κίνηση μη ουσιαστική, αποκλειστικά επικοινωνιακή και λιγάκι υποκριτική. Θα εξηγήσω αμέσως τους λόγους.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου, όπως και οι Ολυμπιακοί Αγώνες, είναι εξ ορισμού αντιρατσιστικές διοργανώσεις. Είναι το συναπάντημα όλων των εθνών της υφηλίου, σε μια πανέμορφη γιορτή που κρατά καθηλωμένο τον πλανήτη για έναν ολόκληρο μήνα. Στις κερκίδες των σταδίων, μπορεί να δει κανείς ανθρώπους από όλες τις μεριές της γης, να κάθονται δίπλα και να χαίρονται με τις νίκες που πετυχαίνει το έθνος τους. Όλοι οι λαοί έρχονται κοντά, σε ένα παγκόσμιο πανηγύρι που ο καθένας συμμετέχει σεβόμενος τη διαφορετικότητα του άλλου. Μπορεί πολλοί να μιλούν για εκφυλισμό αυτών των διοργανώσεων, λόγω της εμπορευματοποίησης ή της χρήσης απαγορευμένων ουσιών στην προσπάθεια επίτευξης αποτελέσματος. Ακόμα και έτσι όμως, αποτελούν κατά τη γνώμη μου, παγκόσμιο πολιτιστικό στοιχείο της εποχής μας. Πέρα όμως από αυτό, και τα ίδια τα κρούσματα που έχουν εμφανιστεί στον αθλητισμό, είναι ελάχιστα σε επίπεδο οπαδών και σχεδόν ανύπαρκτα μεταξύ αθλητών.

Με λίγα λόγια, θεωρώ πως η συχνή προβολή ενός προβλήματος, το οποίο στον αθλητισμό είναι σε μικρότερη έκταση από ότι γενικότερα στην κοινωνία, είναι λάθος τακτική αντιμετώπισής του. Η υπερβολική χρήση φαρμάκου, φέρνει αντίθετα αποτελέσματα στην καταπολέμηση μιας ασθένειας.

Η FIFA έχει δείξει την αυστηρότητά της σε τέτοια φαινόμενα, με αυστηρές τιμωρίες όποτε εμφανίστηκαν. Αλλά καλό θα ήταν πέρα από τις τιμωρίες και την επικοινωνιακή αντιμετώπιση του φαινομένου, να κοιτάξει πιο σοβαρά το θέμα της πρόληψής του. Και εδώ έρχομαι στον χαρακτηρισμό ‘’υποκριτική’’ της συγκεκριμένης κίνησης με το πανό.

Σε όλα τα πλάνα που μας έδωσε ο σκηνοθέτης, δεν είδαμε ούτε έναν μαύρο ή μιγά στο βραζιλιάνικο κοινό, όταν αποτελούν το 60% του πληθυσμού αυτής της χώρας, και ανήκουν κυρίως στα φτωχά κοινωνικά στρώματα (Felipe Araujo, The Guardian, The lack of black faces in the crowds shows Brazil is no true rainbow nation). Προφανώς, η αιτία που δημιούργησε τη διάκριση αυτή σε έναν λαό που ζει και αναπνέει για το ποδόσφαιρο, ήταν το ακριβό εισητήριο (90 ως 1000$). Στις μέρες μας, ξέρουμε καλά ότι τα έσοδα από τα εισητήρια αποτελούν ελάχιστο ποσοστό των συνολικών εσόδων, καθώς τα περισσότερα προέρχονται από χορηγίες, διαφημίσεις και τηλεοπτικά δικαιώματα. Επομένως, θεωρώ άστοχη τη θέσπιση τέτοιων τιμών, που αποκλείουν κοινωνικές ομάδες από μια παγκόσμια γιορτή.

Καλό θα ήταν η FIFA πέρα από την επικοινωνιακή αντιμετώπιση ενός φαινομένου, να εξαλείψει ή να μη δημιουργεί η ίδια, εστίες και αιτίες εμφάνισής του.

Αλέξης Ίδας